11/11/07

HOW CAN WE SLEEP WHEN OUR BEDS ARE BURNING? (Δημοσιεύθηκε στο "Πρώτο Θέμα" την 19-8-2007)

Σε έναν βράχο μέσα στη θάλασσα, λίγα μέτρα από τη στεριά, περικυκλωμένη από πέλαγος και με τουλάχιστον τέσσερα νησιά των Κυκλάδων με έναν ονειρικό τρόπο ορατά διά γυμνού οφθαλμού, συνειδητοποίησα φέτος πλήρως την αναπόφευκτη αλήθεια της καβαφικής «πόλεως», με ό,τι αυτή συνεπάγεται συλλογικά για όλους μας, αλλά και τελείως ξεχωριστά και προσωπικά για τον καθένα εξ ημών. Οπου κι αν βρισκόμασταν αυτόν τον Δεκαπενταύγουστο, ουδείς μας ησύχασε πλήρως. Το ξέρουμε όλοι. Μια οι χωρίς προηγούμενο ατελείωτες πυρκαγιές, μια οι εκλογές, η ζωή της πόλης ήταν αδίστακτη αυτό το καλοκαίρι. Δεν μας επέτρεψε σχεδόν καθόλου να διατηρήσουμε την ψευδαίσθηση μιας φυγής- η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις είναι και αληθινή φυγή καθώς όταν το μυαλό, το μάτι και η ψυχή ξεφεύγουν, ενεργοποιούνται στον άνθρωπο άλλες δυνάμεις από τις συνήθεις και κινητοποιούνται άλλες δυναμικές δυνατοτήτων.

Ομως η πόλις (σε) απαιτεί και είναι αλήθεια «How can we sleep when our beds are burning?… the time has come and that’s a fact». Εστω και εδώ, ή ακόμα και εδώ, μεσοπέλαγα, με τη σύνδεση του κινητού να τρεμοπαίζει αλλά ποτέ να μη χάνεται πλήρως, πρέπει να την αντιμετωπίσεις. Ενας μετεωρίτης πέφτει πίσω από το βουνό αλλά εγώ δεν τον προλαβαίνω, κοιτάω τη στεριά και χάνω το σύμπαν που αλλάζει πάνω από το κεφάλι μου, ακόμα και μπροστά στα μάτια μου. Γίνομαι ίσως κάπως, σαν αυτούς που μέμφομαι, τους υπουργούς του Καραμανλή, οι οποίοι (στην καλύτερη των περιπτώσεων) μοιάζουν σαν από άλλο γαλαξία να προέρχονται- και εκεί να παραμένουν και να επιμένουν να κινούνται, ενώ η Ελλάδα, κυριολεκτικά και μεταφορικά, καίγεται.

Το βράδυ λοιπόν, προσπαθώ κι εγώ να διακρίνω και να μετρήσω γαλαξίες. Αληθινούς αυτή τη φορά, όχι απλά ανθρώπινα κατασκευάσματα. Στο -όσο πιο απόλυτο δυνατό- σκοτάδι όταν τους πρωτοβλέπεις σε ζαλίζουν, αρχικά σε τρομάζουν, αλλά μετά σε συνεπαίρνουν. Μέσα σε αυτό το παράξενο ολοκληρωτικό φως μη-φως, τη συντριπτική ησυχία της θάλασσας, τη φαινομενικά ήπια αλλά πάντως ολοκληρωτική κυριαρχία της φύσης, τα πράγματα μπαίνουν σε άλλες διαστάσεις.

Δεν ξέρω εάν είναι σωστές. Είναι πάντως οι έσχατες, αυτές στις οποίες αφιερώνουμε τη ζωή μας να (προσπαθούμε να) αγνοούμε. Περιλαμβάνουν, σαν από πολύ μακριά, και ίσως ορίζουν, και αυτές της πόλης που κάποτε -μπορεί να ήταν μόλις χθες αλλά μοιάζει με αιώνες πριν- σε τρόμαζαν με τη φαινομενική παντοδυναμία και αντίφασή τους με τον «πραγματικό σου εαυτό», μία παντοδυναμία που έβλεπες να σε συντρίβει. Τώρα τις αποδέχεσαι όλες αυτές τις παράλληλες και διαφορετικές διαστάσεις της ζωής σου, ως μέρος αυτών των πολύ μικρών, μεγαλύτερων, και ακόμα και πέραν από τον άνθρωπο στοιχείων που ορίζουν την περιπέτεια-παραμονή μας σε αυτόν τον κόσμο, σε αυτήν την πόλη- όποια κι αν είναι του καθενός η «πόλις» αυτή. Η «πόλις» τελικά θα σε ακολουθεί επειδή φέρει μέσα της όλες τις δικές σου αντιφάσεις και διαφορετικές όψεις του εαυτού σου, αντικατοπτρίζει όλα τα απρόβλεπτα στοιχεία που μπορεί ακόμα και να μη θέλεις να αναγνωρίσεις. Γι’ αυτό και η πόλις μπορεί να αλλάξει. Μεσοπέλαγα, βλέποντας αστέρια να καίγονται και να πέφτουν, πλοία να προχωρούν μέσα σε τρικυμιώδη νερά επειδή πάνε γρήγορα, κόντρα στον λυσσαλέο άνεμο, ρεύματα να αλλάζουν τη μορφή της θάλασσας από στιγμή σε στιγμή, βλέπεις ότι την πόλη μπορείς να την αλλάξεις εσύ, εύκολα, πιο εύκολα από οτιδήποτε άλλο. Είναι πιο δική σου από οτιδήποτε άλλο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: