Ολα ξεκίνησαν από ένα μπουκαλάκι νερό. Τρία δευτερόλεπτα αφότου κατέθεσα πενήντα λεπτά στο περίπτερο για να το αγοράσω, το ανοίγω και πάω να το πιω διψασμένη, ξεραμένη μέσα κι έξω από τους φανερούς και μη, καύσωνες αυτού του ταραγμένου καλοκαιριού. Κι εκεί το βλέπω. Πάνω στην ετικέτα, τη μεγάλη φωτογραφία ενός παιδιού από την Αφρική με πρόσωπο απελπισμένο και δίπλα το μότο: «Τα παιδιά στην Αφρική διψάνε». Εντάξει, δεν διαφωνώ, διψάνε. Διψάνε όμως και στην Ελλάδα και -παιδιά και ενήλικες, γιατί, αλήθεια, μόνο τα παιδιά έχουν ψυχή και ανάγκες ή είναι απλώς πιο φωτογενής ο πόνος και η ανέχειά τους;- έχουν και χίλια άλλα προβλήματα, και μέρα με τη μέρα το οικονομικό γίνεται πιο αδυσώπητο και πιο πιεστικό και η ζωή πιο πολύπλοκη, το ίδιο και οι σχέσεις. Και εδώ, όπως και σε άλλες χώρες του δυτικού κόσμου, δεν είναι δεδομένο ότι δεν διακυβεύεται ανά πάσα στιγμή η επιβίωσή σου, ιδίως εάν είσαι μικρός κι αδύναμος και οικονομικά επί ξύλου κρεμάμενος, εγκλωβισμένος σε μία κοινωνία όπου η αγορά δρα αχαλίνωτα και συνθλίβει τα πάντα, ιδίως εάν ξέρεις ότι η καρδιά σου μπορεί να ραγίσει και να πεθάνεις (και) από αυτό, ιδίως εάν το μυαλό σου εύκολα καταντά βασανιστής σου. Είναι απλώς ένα άλλο επίπεδο επιβίωσης και δυσκολιών. Ενας άλλος κόσμος.
Αυτό δεν σημαίνει πως δεν είναι περισσότερο από αξιέπαινες οι πρωτοβουλίες και οι προσπάθειες που αναλαμβάνουν ολοένα και περισσότερες εταιρείες και επιχειρήσεις να δώσουν πίσω, χάριν του κοινού καλού, κάτι από το περίσσευμα όλων αυτών που έχουν κερδίσει. Απλώς ορισμένες φορές, κατά σατανική σύμπτωση, διά αυτής της μεθόδου, οι εταιρείες και οι επιχειρηματίες πάλι καταλήγουν να βγάζουν χρήματα! Και όταν αυτό δεν συμβαίνει άμεσα και ευθέως, καταλήγουν να βγάζουν χρήματα έμμεσα, διά της μεθόδου των δημοσίων σχέσεων και των επαφών που γίνονται στο πλαίσιο αυτής της κοινωνικής δράσης. Η σημερινή εταιρική κοινωνική ευθύνη είναι ένα αναζωογονητικό botox στο ίματζ των εταιρειών, όπως ήταν παλιότερα η φιλανθρωπική δράση και οι πρωτοβουλίες υπέρ αναξιοπαθούντων - κατά προτίμηση glamorous καταστροφών ή τραγωδιών.
Φυσικά, τα πράγματα είναι πολύπλοκα. Ετσι, κάλλιστα μπορεί να συνυπάρχει η επιχειρηματική κοινωνική ευαισθησία και συνείδηση με το κέρδος και την επιδίωξή του (η πρωτοβουλία λ.χ. μιας τράπεζας να συγκεντρώσει όλα τα σκουπίδια από το δάσος του Σχοινιά καθώς και διάφορες άλλες αντίστοιχες ενέργειες διαφόρων εταιρειών). Επίσης, ακόμα και όταν αυτή η λεγόμενη «κοινωνική εταιρική ευθύνη» γίνεται πρόσχημα για περισσότερο κέρδος και δεν φανερώνει μια πιο «ηθική» αντιμετώπιση προς τη ζωή, τους άλλους ανθρώπους, τον κόσμο ολόκληρο, έχει κάποιο θετικό αντίκτυπο.
Ας τραβήξουμε όμως στην άκρη την κουρτίνα που κρύβει τη σκηνή και ας κοιτάξουμε τα εξ ων συνετέθη της ίδιας της σκηνής: το ότι η πραγματική κοινωνική εταιρική ευθύνη και συνείδηση γίνονται αντιληπτές πάνω και πρώτα από όλον τον «βίο και την πολιτεία» της εταιρείας. Το εάν δηλαδή επιδιώκει και αποσκοπεί στο κέρδος με τρόπους θεμιτούς και νόμιμους που λαμβάνουν υπόψη τους (όσο μπορούν ώστε να είναι κερδοφόρες) το συλλογικό, το εθνικό, το ανθρώπινο. Το εάν φέρεται δίκαια και νόμιμα και, ναι, «ανθρώπινα» στους εργαζόμενούς της. Charity begins at home («η φιλανθρωπία ξεκινάει στο σπίτι») λένε οι αγγλοσάξονες. Γιατί οι «ανιδιοτελείς πρωτοβουλίες» και «προσφορές» είναι ωραίες και φωτογενείς. Η ηθική και ταυτόχρονα ανοδική και ολοένα και πιο κερδοφόρα πραγματικότητα είναι δυσκολότερη - αλλά ασύγκριτα καλύτερη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου